Czasami znaleziska przechodzą najśmielsze oczekiwania. Czasem też śmieci okazują się cennymi eksponatami. Tak było w przypadku druków i notatek z lat 20., 30. i 40. XX wieku, które odkryliśmy podczas konserwacji Zachodniego Skrzydła Zamku, trwającej w latach 2018–2020.
W jednej ze ścian holu na 2. piętrze – tam, gdzie obecnie mieszczą się stanowiska komputerowe zamkowej Mediateki – pracownicy natknęli się na dawny, nieużywany szyb wentylacyjny. Wewnątrz odkryli kilka kartonów zwietrzałych, zakurzonych dokumentów: gazet, pism urzędowych, druków, notatek i papierowych dekoracji. Nieliczne i zarazem najstarsze z nich pochodziły nawet z lat 20. XX wieku, a najwięcej z okresu, gdy Zamek był siedzibą Pałacu Kultury, z lat 60. i 70. XX wieku. Znalezione dokumenty były w bardzo złym stanie: pogniecione, z ubytkami, zwietrzałe lub ze śladami uszkodzeń mikrobiologicznych spowodowanych działaniem grzybów lub pleśni.
Z całego znaleziska Dział Projektów Interdyscyplinarnych wybrał osiem historycznie najcenniejszych dokumentów, które poddano konserwacji, zabezpieczając przed dalszymi uszkodzeniami. Trzy z nich: zaproszenie na raut, program akademii ku czci Józefa Piłsudskiego oraz notatkę stróża nocnego, umieściliśmy na wystawie stałej poświęconej historii Zamku i znajdującej się w jego zabytkowej części na 2. piętrze.
Wszystkie osiem dokumentów prezentujemy poniżej na zdjęciach. Fotografie pokazujące ich obecny stan zostały uzupełnione opisem ich treści. Zestawione zostały z fotografiami dokumentów sprzed konserwacji, w momencie ich odkrycia.

Opracowanie: Agata Miatkowska-Gołdyn i Dorota Żaglewska
Konsultacje: Janusz Pazder, Maciej Szymaniak, Bartosz Wiśniewski
Zdjęcia: Maciej Kaczyński