OBECNOŚĆ - Mediateka CK ZAMEK

IDEA

„Obecność” to performatywny projekt przygotowany przez CK ZAMEK we współpracy z norweskim CODA Oslo International Dance Festival oraz warszawskim Teatrem 21. Realizowany w latach 2022–2023 dzięki grantowi z Funduszy Norweskich i EOG. Premiery i spektakle trzech zamkowych grup teatralnych, gościnne przedstawienia czołowych światowych kolektywów, spotkania z wybitnymi twórcami, warsztaty, taneczne laboratoria, panele dyskusyjne i publikacja z zapisem wywiadów z uczestnikami projektu – wszystko to wynik współpracy i wymiany doświadczeń artystów z Polski i Norwegii. Kilkadziesiąt wydarzeń, trzech partnerów, dwa kraje, kilka miast.

„Obecność” czerpie z doświadczeń „Teatru powszechnego” – programu, w ramach którego od 2016 roku prezentowaliśmy spektakle tworzone lub współtworzone przez artystów zagrożonych społecznym wykluczeniem ze względu na niepełnosprawność, stan zdrowia, wiek czy status społeczny. W nowym projekcie idziemy krok dalej – i programowo, i terytorialnie i – co najważniejsze – ideowo. Wspólnie z naszymi partnerami podejmiemy próbę renegocjacji utrwalonego społecznie sposobu rozumienia normatywności w teatrze. Obowiązujące w nim normy dotyczące cielesności, zarówno wyglądu jak i kondycji fizycznej czy mentalnej, wykluczają bowiem kilkanaście procent populacji – osób z niepełnosprawnościami lub w inny sposób wyróżniających się swą innością – z aktywnego uczestnictwa w kulturze.

SPEKTAKLE

Pokaz

Candoco Dance Company

Tranquillo

Boję się twoich coraz wiekszych butów

Plakat_OBECNOSC_boje sie pazdziernik 2022

Głód

Hamer

Brzydkie Kaczątko

Kontrasty

Utajone

Biegnę

Intermezzo

Intermezzo+Abandoned

plakat A3_intermezzo_Ad_obecnosc_DRUK CYFROWY

Thank you very much

Dwuletni projekt realizowany przez CK ZAMEK to święto teatru, to zachwyt nad artystą i jego możliwościami, to wreszcie ukazanie piękna różnorodności – immanentnej cechy świata. Artyści nienormatywni przypominają w nim o swojej Obecności!

Trzy powołane do życia grupy teatralne – „Jest jak jest”, „Teatr pod Fontanną” oraz „Teatr Klucz” – pracujące w Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu tworzą dwie premiery, wznawiane następnie podczas trwania projektu, co przynosi ważne dla rozwoju uczestników doświadczenie powtarzalności wchodzenia w sceniczne role, w bezpiecznej konwencji teatru.. Skład pierwszego zespołu zbudowany został z osób dotkniętych chorobami psychicznymi i aktorów dramatycznych pracujących w poznańskich teatrach alternatywnych. Drugi tworzą osoby z zespołem Downa – uczestnicy warsztatów terapii zajęciowej – oraz tancerze współpracujący z polskimi teatrami tańca. Trzeci natomiast współtworzą aktorzy z bardzo różnymi rodzajami niepełnosprawności i ich opiekunowie, pracujący równolegle, nad tym samym tekstem literackim.

WARSZTATY

warsztaty Katarzyny Żeglickiej poprzedzone pokazem jej performansu „Rezonans kontrastu” (choreografka, trenerka, prowadzi warsztaty przeciwdziałania dyskryminacji wobec osób z niepełnosprawnościami),
warsztaty z Dianą Bastos Niepce (Portugalia), jedną z aktorek spektaklu „PokaZ” (tancerka, choreografka i pisarka poruszająca się na wózku) w reż. J. Wielgus,
warsztaty tancerzy Candoco Dance Company.

LABORATORIA

„PORUSZENI” – Kilkudniowe laboratorium otwarte dla osób o „różnych ciałach” (normatywnych i nienormatywnych); w ramach laboratorium odbyły się zajęcia warsztatowo-seminaryjne prowadzone przez 2 wysokiej klasy artystów: Maria Terese Engdahl-Høgåsen (NO) i Janusz Orlik (PL)
Trzydniowe laboratorium choreograficzne dla profesjonalistów w obszarze tańca, teatru i performansu, chcących podnieść swoje kompetencje zawodowe i współpracować z osobami o różnych ciałach i ekspresjach artystycznych prowadzenie: Claire Cunningham.

WYDAWNICTWO

Książka „Rozmowy o OBECNOŚCI w teatrze”

„Rozmowy o OBECNOŚCI w teatrze” to mocny głos w dyskusji o równym dostępie do sceny dla twórczyń i twórców o różnych ciałach, różnych możliwościach, różnych potrzebach.

redakcja: Justyna Czarnota, Katarzyna Piwońska
wydawca: Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu

Książka jest wielowątkową opowieścią o teatrze i tańcu kreowanym przez osoby artystyczne z niepełnosprawnościami. Przede wszystkim, oddaje głos samym artystkom i artystom, którzy opowiadają o ścieżkach kariery, misji, metodach pracy, trudnościach, z jakimi zmagają się w skostniałym świecie teatru podporządkowanym wszechobecnej „normie”. Mówią też o wyzwaniach, które stoją przed nami w kontekście dostępności osób artystycznych z niepełnosprawnościami do scen publicznych.

Książka prezentuje również inne perspektywy – osób zajmujących się produkcją, krytyką teatralną, obsługą techniczną, kreujących programy i tworzących instytucje przełamujące bariery i stereotypy.

W „Rozmowach o OBECNOŚCI w teatrze” można znaleźć także cały zestaw rozwiązań i dobrych praktyk, dzięki którym sztuki performatywne mają szansę stać się mniej hermetyczne, a bardziej egalitarne.

Publikacja została wydana w ramach projektu „Obecność” realizowanego przez Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu w latach 2022−2023 we współpracy z CODA Oslo International Dance Festiwal w Norwegii oraz Centrum Sztuki Włączającej / Teatrem 21 w Warszawie, dzięki grantowi z Funduszy norweskich i EOG.

„Podobnie jak osoby, których głosy zbiera ta publikacja, wierzymy, że różnorodność reprezentowanych na scenie ciał, pozwala oddać prawdziwe struktury społeczne. Widzimy też, że otwarcie na nią pozwala dotrzeć do kolejnych obszarów wrażliwości w nas samych i osobach, które nas otaczają. Mamy nadzieję, że po lekturze Państwo również odkryją w sobie nieznaną wcześniej, ale obecną od zawsze, część własnej wrażliwości” – napisały we wstępie Justyna Czarnota i Katarzyna Piwońska, redaktorki książki.

Jesteś zainteresowana/zainteresowany?

Książka „Rozmowy o OBECNOŚCI w teatrze” jest bezpłatna. Otrzymasz ją w Punkcie Informacyjnym Centrum Kultury ZAMEK (od 11.03.2024). Osobom spoza Poznania oferujemy wysyłkę, po wcześniejszym poniesieniu kosztów przesyłki.
Punkt Informacyjny CK ZAMEK czynny: wt.-niedz. w g. 12-19
tel. 61 64 65 272, e-mail: informacja@ckzamek.pl

Co kryje wnętrze „Rozmów o OBECNOŚCI w teatrze”? – spis treści:

1. WSTĘP – Justyna Czarnota i Katarzyna Piwońska
2. CENTRUM KULTURY ZAMEK

· Rozmowa Justyny Czarnoty i Katarzyny Piwońskiej z Andrzejem Maszewskim i Anną Pawłowską

· Wypowiedzi: Arkadiusza Kuczyńskiego, Zofii Starikiewicz, Piotra Wiśniewskiego

3. TEATR POD FONTANNĄ

· Rozmowa Justyny Czarnoty z Januszem Stolarskim

· Rozmowa z osobami z zespołu aktorskiego: Urszulą Matuszewską, Andrzejem Nyczke, Pawłem Nygą, Krystyną Pilecką, Julią Sobczyńską i Sebastianem Sowińskim

· Wypowiedzi osób współtworzących spektakle: Pawła Nygi, Łukasza Musiała, Tomasza Ryszczyńskiego

4. TEATR KLUCZ IM. WOJCIECHA DENEKI

· Rozmowa Justyny Czarnoty z Januszem Orlikiem

· Rozmowa z osobami z zespołu aktorskiego: Mariuszem Józefiakiem, Lidią Piskorską, Magdaleną Szalbierz

· Wypowiedzi osób współtworzących spektakle: Antka Kurjaty, Agnieszki Ostrowskiej, Hanny Rynowieckiej

5. GRUPA TEATRALNA JEST JAK JEST

· Rozmowa Justyny Czarnoty z Grażyną Wydrowską

· Rozmowy z osobami z zespołu aktorskiego: Piotrem Bartoszewskim, Magdaleną Gombowską

· Wypowiedzi osób współtworzących spektakle: Joanny Sykulskiej, Jarosława Szelesta

6. CLAIRE CUNNINGHAM

· Rozmowa Katarzyny Ojrzyńskiej z Claire Cunningham

7. DIANA BASTOS NIEPCE

· Rozmowa Izabeli Zawadzkiej z Dianą Bastos Niepce

8. MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL TAŃCA CODA W OSLO

· Rozmowa Moniki Dubiel ze Stine Nilsen

9. CENTRUM SZTUKI WŁĄCZAJĄCEJ / TEATR 21

· Rozmowa Agaty Łukaszewicz i Katarzyny Piwońskiej z Justyną Lipko-Konieczną, Marcelim Suleckim i Justyną Wielgus

10. OKIEM KRYTYKI: GAC / HASIUK / NIEDURNY

· Rozmowa Justyny Czarnoty z Dominikiem Gacem, Magdaleną Hasiuk, Katarzyną Niedurny

OBECNOŚĆ: wydarzenia

OBECNOŚĆ: zespół realizatorski projektu

OBECNOŚĆ: podziękowania

Kto to zdobił? – stopka redakcyjna:

· Koncepcja: Justyna Czarnota, Anna Pawłowska, Katarzyna Piwońska

· Koordynacja: Anna Pawłowska

· Redakcja: Justyna Czarnota, Katarzyna Piwońska

· Rozmowy przeprowadziły: Justyna Czarnota, Monika Dubiel, Agata Łukaszewicz, Katarzyna Ojrzyńska, Katarzyna Piwońska, Izabela Zawadzka

· Korekta: Daria Nowicka-Leśniak

· Tłumaczenie: Szymon Nowak, Katarzyna Ojrzyńska (rozmowa „Procesy i miejsca, w których rzeczy dzieją się inaczej”)

· Opracowanie graficzne – projekt i skład: Marcin Markowski

· Wydawca: Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu, dyrektorka: Anna Hryniewiecka

· ISBN dla wersji papierowej: 978-83-960974-6-0

· ISBN dla wersji cyfrowej: 978-83-960974-7-7

· Druk i oprawa: Zakład Poligraficzny SINDRUK, Opole.

AUDIODESKRYPCJA ZDJĘCIA

Fotografia przedstawia okładkę książki. Na kremowym tle znajdują się czarne napisy po polsku i bordowe w języku angielskim. W górnej części – większa ilość tekstu. To fragment jednego z wywiadów zamieszczonych w książce. W dolnej części okładki znajduje się duży tytuł (Rozmowy o obecności w teatrze) oraz mniejsze: nazwiska redaktorek (Justyna Czarnota, Katarzyna Piwońska) i nazwa instytucji wydającej książkę (Centrum Kultury Zamek w Poznaniu).

MINI-WYWIADY

wywiady z „inkluzywnymi” artystami: aktorami, tancerzami, reżyserami, choreografami, producentami, dyrektorami teatrów i festiwali. Seria filmowych mini-wywiadów z audiodeskrypcją.

PROGRAM

WYDARZENIA W CK ZAMEK W POZNANIU

Inkluzywne warsztaty ruchowe „Wiedzące ciało”, prowadzenie: Diana Bastos Niepce (Portugalia)
03.2022
Spektakl gościnny „PokaZ”, reżyseria: Justyna Wielgus / Teatr 21
03.2022
Warsztaty z tancerzami Candoco Dance Company – Megan Armishaw, Marketa Stranska, Ben Ash
03.2022
Spektakle gościnne Candoco Dance Company (Wielka Brytania)
„Face In”, reżyseria: Yasmeen Godder
„Set and Reset/Reset” – wznowienie projektu Trisha Brown Dance Company oraz Candoco Dance Company
03.2022
Spektakl „Tranquillo”, reżyseria: Janusz Orlik / Teatr Klucz im. W. Deneki
premiera: 14.05.2022
kolejne prezentacje: 15.05.2022, 13.12.2022, 05.2023
Spektakl „Boję się twoich coraz większych butów”, reżyseria: Grażyna Wydrowska / grupa teatralna Jest Jak Jest
premiera: 31.05.2022
kolejne prezentacje: 1.06.2022, 10.2022
Spektakl „Głód”, reżyseria: Janusz Stolarski / Teatr pod Fontanną
premiera: 06.2022
kolejne prezentacje: 23.06.2022, 21.09.2022
Warsztat „Chór solistów. Praca z biografią w solowej formie teatralnej w stylu dowolnym”, prowadzenie: Justyna Sobczyk
11.2022
Spektakl (sit-up) gościnny „Hamer”, reżyseria: Justyna Sobczyk / Teatr 21
11.2022
Spektakl gościnny „Den stygge andungen / Brzydkie kaczątko”, reżyseria: Thea Elisebeth Skallevold / Manu Teater (Norwegia)
02.2023
Spektakl gościnny „Gra w kontra-s-Ty”, choreografia: Katarzyna Żeglicka i Antek Kurjata
03.2023
Warsztaty „Kryjówka wytchnienia”, prowadzenie: Katarzyna Żeglicka
03.2023
Laboratorium ruchowo-choreograficzne „Poruszeni”, prowadzenie: Maria Terese Engdahl-Høgåsen (NO) i Janusz Orlik (PL)
24−26.03.2023
Spektakl „Utajone”, reżyseria: Janusz Stolarski / Teatr pod Fontanną
premiera: 04.2023
kolejne prezentacje: 28.04.2023, 15.12.2023
Spektakl „Biegnę”, reżyseria: Grażyna Wydrowska / grupa Jest Jak Jest
premiera: 13.05.2023
kolejne prezentacje: 14.05.2023, 14.11.2023
Spektakl „Intermezzo”, reżyseria i choreografia: Janusz Orlik / Teatr Klucz im. W. Deneki
premiera: 2.06.2023
kolejne prezentacje: 3.06.2023, 23.09.2023, 22.11.2023
Spektakl gościnny „Aband(on)ed”, reżyseria: Ingeborg Dugstad Sanders / Danselaboratoriet (Norwegia)
06.2023
Spektakl gościnny „Thank You Very Much”, reżyseria i choreografia: Claire Cunningham / National Theatre of Scotland i Manchester International Festival (Wielka Brytania)
13 i 14.10.2023
Laboratorium ruchowo-choreograficzne, prowadzenie: Claire Cunningham (Wielka Brytania)
20−22.11.2023
Panel dyskusyjny „Obecność – gdzie jesteśmy i dokąd chcemy zdążać?” z udziałem: Stine Nielsen, Claire Cunningham, Justyny Wielgus, Katarzyny Żeglickiej, Anny Pawłowskiej
11.2023

WYDARZENIA NA CODA OSLO INTERNATIONAL DANCE FESTIVAL

Spektakle Candoco Dance Company (Wielka Brytania):
„In Worlds unknown”, choreografia: Seke Chimutengwende,
„soft shell”, choreografia: Annie Hanauer,
„Set and Reset/Reset” – wznowienie projektu Trisha Brown Dance Company oraz Candoco Dance Company
12 i 13.10.2022
Warsztaty z tancerzami Candoco Dance Company
10.2022
Udział polskiej delegatki, Katarzyny Żeglickiej podczas seminarium „How can we get more diversity and inclusion on the stage in Norway?”
10.2023
Laboratorium pracy z ciałem „Wszystkie ruchy dozwolone”, prowadzenie: Katarzyna Żeglicka
10.2022
Laboratorium pracy z ciałem „Ruch i emocja drogą do równości w różnorodności”, prowadzenie: Tatiana Cholewa
10.2022
Warsztaty z Claire Cunningham
10.2023
Spektakl „Thank You Very Much”, reżyseria i choreografia: Claire Cunningham, National Theatre of Scotland i Manchester International Festival
20 i 21.10.2023
Udział polskiego delegata, Filipa Pawlaka w seminarium „Accessible Artistry: where do we go from here?”
10.2023

WYDARZENIA W INNYCH MIASTACH:

Spektakl „Głód”, reżyseria: Janusz Stolarski / Teatr pod Fontanną
08.2022, Fabryka Sztuki w Łodzi
Warsztaty ruchowo-choreograficzne, prowadzenie: Janusz Orlik
03.2023, Komuna Warszawa
Spektakl „Tranquillo”, reżyseria i choreografia: Janusz Orlik / Teatr Klucz im. W. Deneki
03.2023, Komuna Warszawa
Warsztaty ruchowo-choreograficzne, prowadzenie: Maria Teresa Engdahl-Høgåsen (Norwegia)
03.2023, Centrum Sztuki Włączającej w Warszawie

PARTNERZY

PARTNER NORWESKI

Międzynarodowy Festiwal Tańca CODA w Oslo to największy w Skandynawii festiwal tańca współczesnego. Wizją artystyczną CODA jest promowanie projektów tanecznych, w których inkluzywność jest najważniejsza – prezentowanie ciał w różnym wieku, o różnym pochodzeniu i różnym stopniu sprawności. Tym samym wzmacniając ofertę artystyczną dla zróżnicowanej publiczności. Co roku w 3. tygodniu października festiwal gromadzi najlepszych krajowych i zagranicznych twórców tańca współczesnego.

PARTNER POLSKI

Teatr 21 – aktywny od 2005 roku zespół teatralny, którego aktorami są głównie osoby z zespołem Downa i autyzmem. Teatr 21 stworzył kilkanaście spektakli prezentowanych w teatrach i instytucjach w całej Polsce. Grupa występowała na festiwalach krajowych (m.in. Wrocław, Poznań, Gdańsk, Kraków) i zagranicznych (Praga, Berlin, Helsinki, Freiburg). Oprócz działalności artystycznej Teatr 21 zajmuje się edukacją, pedagogiką teatru, działalnością wydawniczą, organizuje konferencje, wykłady i pracuje w międzynarodowych sieciach. W 2021 zespół został nagrodzony Paszportem POLITYKI w kategorii TEATR.