Na balkonie - Mediateka CK ZAMEK

Na balkonie

4.07-31.08.2016

kurator: Jakub Głaz
aranżacja: Wojciech Luchowski
murale: Someart
identyfikacja wizualna: Ewa Hejnowicz
producent wystawy: Wojciech Luchowski

organizator: Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu

Coś wisi w powietrzu. To balkon. Można się bez niego obejść, ale – co to za życie. Jak suszyć pranie? Dokąd przegnać palaczy? Gdzie odłożyć zbędne graty? Jak podglądać sąsiadów? Skąd pomachać defiladzie?
Obecność balkonu daje za to wiele przyjemności. Słońce, świeże powietrze, leżaki, stoliki, pelargonie. Bezpieczne miejsce wypoczynku i obserwacji. Prywatny azyl zawieszony w przestrzeni publicznej, dodatkowa przestrzeń, gdy w domu robi się za ciasno. Balkon to także substytut ganku lub ogródka.
Balkon lubią też architekci. Pozwala im ożywić elewacje budynków, wprowadza różnorodność. Nierzadko jest jedynym ozdobnikiem dopuszczonym przez oszczędnego inwestora, który wie, że to dobry wabik na klienta – wiszący przedmiot pożądania.

Skąd się wzięły? Jaką mają historię, konstrukcję, rodzaje? Jak są skonstruowane? Jak wyglądają? Jaki mają związek z władzą? Co znaczą dla mieszkańców, a co dają architekturze i miastu? Ile kosztują i czy są tego warte? Może to fanaberia i zbędny luksus, a może mieszczański wentyl bezpieczeństwa? Co dzieje się, gdy nie ma balkonu?

To pytania, z którymi zmierzył się Jakub Głaz, poznański krytyk architektury, publicysta, animator działań przestrzennych. W ramach wystawy „Na balkonie” wziął on pod lupę polskie i poznańskie balkony czyniąc z nich przedmiot swoich badań. Wystawa nie miała ambicji bycia „balkonową encyklopedią”, choć zakres dociekań i poruszanych zagadnień okazał się niezwykle szeroki. Konstrukcja, forma i funkcja balkonu rozpatrywane były nie tylko w ujęciu czysto architektonicznym, ale również kulturowym i socjologicznym. Dzięki czemu wystawa prowokowała dyskusję zachęcając do tego, by na balkony i ich rolę spojrzeć zupełnie inaczej.

Wystawa byłą częścią wakacyjnego wydarzenia, podczas którego historyczne zamkowe balkony stały się nie tylko przedmiotem badań ale i oazami zieleni. Miejscami odpoczynku i przestrzeniami niecodziennych artystycznych zdarzeń, aktywnie i twórczo wykorzystujących ich otwartość, a one, na szczęście, wszystko to cierpliwie udźwignęły.

Plakat wystawy na balkonie stworzony w technice kolażu cyfrowego. Wśród wielu powycinanych elementów najbardziej wyróżnia się postać dżentelmena, trzymającego w ustach fajkę i ubranego w czerwoną czapkę i strój Supermana. Mężczyzna wskazuje ręką na biało-czarną latarnie znajdującą się po prawej stronie plakatu. Częścią kolażu są także różne drobne elementy jak: wizerunek uśmiechniętego Jasia Fasoli, czy żółta gumowa kaczka. Tło plakatu stanowi zdjęcie zamku utrzymane w pomarańczowej kolorystyce.

Pośrodku sali wystawowej ustawiona jest długa czarna ławka. Po jej prawej stronie na ścianie widoczne są tekst kuratorski oraz namalowany duży szary obraz. Przedstawia on zamkowy balkon z fragmentami cegieł odlatującymi dalej w głąb płaszczyzny ściany. Po lewej stronie ławki powieszone zostały na ścianie zdjęcia różnych balkonów z całego świata, a pod nimi żółte tablice informacyjne, wzorowane na tych umieszczanych na placach budowy. Na tablicach wypisane są dane dotyczące poszczególnego balkonu, takie jak: budynek, z którego pochodzi, czy jego projektant.

Na białej ścianie wystawy ustawione są zdjęcia różnych balkonów z całego świata. Pod nimi zawieszono żółte tablice informacyjne, wzorowane na tych wiszących przy budowie. Na tablicach wypisane są dane dotyczące poszczególnego balkonu, takie jak: nazwa budynku, czy jego projektant.

Pośrodku sali wystawowej ustawiona jest długa czarna ławka. Po jej lewej stronie na ścianie mieszczą się tekst kuratorski oraz duży szary obraz zamkowego balkonu z fragmentami cegieł odlatującymi dalej w głąb płaszczyzny ściany. Po prawej stronie ławki są zdjęcia różnych balkonów z całego świata, a pod nimi żółte tablice informacyjne, wzorowane na tych umieszczanych na placach budowy. Na tablicach wypisane są dane dotyczące poszczególnego balkonu, np. miejsca, z którego pochodzi, czy nazwisko projektanta.

W sali wystawowej zostały ustawione dwie duże białe ścianki z ilustracją oraz opisem towarzyszącym. Plansza po lewej stronie zatytułowana jest „Konstrukcja” i przedstawia balkon w stanie budowy z drewnianymi deseczkami i rusztowaniem. Obok ilustracji zawarty jest opis. Plansza po prawej tytułowana jest „Forma”. Narysowano na niej bogato zdobiony motywami kwiatowymi balkon z półokrągłym wejściem. Również tutaj ilustracja opatrzona została opisem.

W sali wystawowej po prawej stronie zdjęcia ustawione są obok siebie prostopadłościenne ścianki. Na każdej z nich umieszczona jest duża szara ilustracja z opisem i tytułem określającym konkretny problem architektoniczny. Z lewej strony zdjęcia ustawiony jest metalowy stolik z ukośnym pulpitem, jak w biurze architektonicznym, z zarysowaną kartką pośrodku.

Na zdjęciu ustawione jest metalowe biurko z ukośnym pulpitem jak w biurze architektonicznym. Na biurku umieszczone są przybory i zarysowana kartka. Po lewej stronie od biurka postawiona została biała ścianka z tekstem i półkami, na których umieszczono kolorowe ilustracje.

W pomieszczeniu wystawowym stoi długi stół okryty wzorzystym, czerwonym obrusem. Dookoła stołu ustawione są ciemnobrązowe drewniane krzesła z ciemnoczerwoną tapicerką. Przed każdym z krzeseł na stole położone są kartki z opisem zjawisk architektonicznych i dołączoną książką poświęconą każdemu z nich. Za stołem ustawiona jest biała ścianka z hasłem „Recepta na nudę” i opisem. Na prawo od tekstu na ściance powieszono zdjęcia balkonów w białych ramkach.

Na pierwszym planie ustawiona jest biała ścianka z szarą ilustracją dekoracyjnego balkonu z daszkiem. Obok umieszczono podpis „Funkcja” i opis tego zagadnienia. Na dalszym planie znajduje się druga ścianka z hasłem „Brak” i opisem, którym towarzyszy ilustracja podniszczonego okna z wybitymi szybami bez balkonu.

Na środku sali wystawowej ustawiona jest orzechowa, drewniana mównica, na pulpicie której umieszczono kartkę. Po prawej stronie od mównicy postawiona jest biała ścianka, na której mieści się tekst i powieszone są zdjęcia i ilustracje. Po lewej stronie fotografii rozwieszone są trzy sznurki od prania. Na każdym z nich przywieszone są, przy pomocy spinaczy do bielizny, białe koszulki i kartki z napisami oraz zdjęcia. Na dalszym planie znajduje się kolejna ścianka z opisami i ilustracją, do której przymocowane są sznurki. Za nimi postawiono roślinę o dużych i zielonych liściach.

Na różnych wysokościach rozwieszone są trzy sznurki, na których, przy pomocy spinaczy bieliźnianych, przypięto zdjęcia, kartki z tekstami, bieliznę-pranie. Za sznurkami ustawione są czarny rower i duża zielona roślina.

Szara ilustracja na białym tle przedstawiająca jeden z balkonów Zamku. Nad arkadami okien pojawia się napis „Na balkonie”. Część balkonu rozpada się na kawałki, widać deski i kamienie, które odlatują w lewy górny róg rysunku.