ERNST STEWNER – NIEMIECKI FOTOGRAF POLSKI
8.11.–31.12.2014
kierownik projektu naukowo-badawczego: prof. UAM dr hab. Piotr Korduba
kurator: Wojciech Luchowski
aranżacja wystawy: Wojciech Luchowski
identyfikacja wizualna: Ewa Hejnowicz
producenci wystawy: Magdalena Tomczewska, Wojciech Luchowski
organizator wystawy: Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu
współorganizator: Instytut Herdera w Marburgu
wystawa pod honorowymi patronatami: Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ambasadora Republiki Federalnej Niemiec oraz Prezydenta Miasta Poznania
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Zbiór negatywów prac Ernsta Stewnera został odkryty wiosną 2010 r. w Berlinie w zbiorach prywatnych córki artysty, Uty Perrey. Na ich ślad trafił dr Piotr Korduba, opracowując materiały do książki o Grunwaldzie – willowej dzielnicy w Poznaniu, w której w okresie międzywojennym i wojennym zamieszkiwał Ernst Stewner z rodziną. Negatywy te zostały wywiezione przez Stewnerów z Poznania zapewne w końcu 1944 r. lub na początku 1945 r., w obawie przed zbliżającą się Armią Radziecką. Od tego czasu znajdowały się w ich prywatnym archiwum i nigdy nie były udostępniane. Dzięki współpracy z rodziną Ernsta Stewnera, Instytutem Herdera w Marburgu i Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu materiał został opracowany i po raz pierwszy upubliczniony w formie wystawy, której towarzyszyła obszerna publikacja.
Wystawa Ernst „Stewner – niemiecki fotograf Polski” stanowiła prezentację fotograficznego dorobku Ernsta Stewnera (1907–1996) zarówno w kontekście dziejów artystycznych fotografii polskiej i niemieckiej okresu międzywojennego, jak i wojennego. Ukazywała fenomen artysty tworzącego na styku dwóch kultur – polskiej i niemieckiej – w momencie ich szczególnie trudnego zbliżenia. Prezentowała obraz międzywojennej i wojennej Polski widziany z perspektywy obiektywu niemieckiego fotografa i przedstawiała sytuację Niemca żyjącego i pracującego pośród Polaków i z Polakami w szerokim kontekście relacji polityczno-społecznych oraz codziennego życia tamtego czasu.
Na wystawie zaprezentowane zostały 32 oryginalne fotografie pochodzące z lat 30. XX wieku oraz 130 współczesnych odbitek wykonanych na bazie zachowanych, oryginalnych negatywów. Odnaleziony i przekazany do Instytutu Herdera w Marburgu zbiór liczący blisko 2000 negatywów zawiera widoki polskich miast i krajobrazów, a także portrety ludności wiejskiej różnych krain etnograficznych, stanowiąc unikatowy pod względem artystycznym, ale też historycznym i społecznym, dokument. Wielokrotnie ukazuje miejsca już nieistniejące czy nieodwracalnie zmienione podczas II wojny światowej, jak i wydarzenia powojenne, będąc tym samym bezcennym źródłem wiedzy o ich dawnym wyglądzie i charakterze.
Zobacz kolekcję fotografii Ernsta Stewnera w zbiorach Instytutu Herdera w Marburgu.
W związku z wystawą wydana została książka monograficzna poświęcona życiu i twórczości Ernsta Stewnera:
„Ernst Stewner. Niemiecki fotograf Polski.” pod red. Piotra Korduby i Dietmara Poppa, Marburg 2014
ISBN: 978-3-87969-392-4
