GRUPY PRACUJĄCE W ZAMKU

Najistotniejszym rodzajem aktywności w ramach projektu „Teatr powszechny” jest praca trzech zespołów związanych z CK ZAMEK. Choć każda z grup ma swoją odrębną historię, funkcjonuje w bardzo podobny sposób. Podczas odbywających się minimum raz w tygodniu prób uczestnicy przygotowują kolejne premiery lub powracają do powstałych wcześniej spektakli. Dzięki długofalowemu charakterowi projektu prowadzący zajęcia reżyserzy mogą planować kolejne zadania, sukcesywnie podnosząc ich poziom trudności.

Pracy tej przyświecają trzy podstawowe zasady. Po pierwsze funkcjonowanie w grupie teatralnej nie może szkodzić lub przeszkadzać w terapii. Druga zasada dotyczy zachowania podmiotowości aktorów, uwzględniającego ich potencjał, potrzeby i zainteresowania. Trzecia natomiast odnosi się do sposobu komunikowania informacji o spektaklach jako pełnoprawnych wydarzeniach obecnych w życiu teatralnym.

Prezentowane raz do roku premiery każdej z grup budują repertuar „Teatru powszechnego”, a ich wznowienia mają szczególne znaczenie. Powracając do zagranej wcześniej roli, aktorzy coraz lepiej czują się w teatralnej konwencji, miejscu bezpiecznie podejmowanej próby odkrywania tego, co życiu codziennym ukryte za krępującymi barierami i stereotypami.

W ciągu pięciu lat funkcjonowania programu zaprezentowaliśmy premiery sześciu zespołów. Kilka z nich przygotowanych zostało przez współpracujące z nami jednorazowo grupy teatralne wywodzące się ze środowisk zagrożonych wykluczeniem (osoby w kryzysie bezdomności, seniorzy, podopieczni ośrodka terapii uzależnień). Nadal otwarci jesteśmy na nowe środowiska zajmujące się sztuką osób z niepełnosprawnościami, lecz praca trzech zespołów związanych z CK ZAMEK: Teatru pod Fontanną oraz grup Nowi w Nowym i Jest Jak Jest stała się w chwili obecnej najważniejszym obszarem realizacji założeń projektu.

Teatr pod Fontanną

powstał w 2016 r. Tworzą go uczestnicy pracowni teatralnych działających w dwóch ośrodkach prowadzonych przez Stowarzyszenie Osób i Rodzin Na Rzecz Zdro¬wia Psychicznego „Zrozumieć i Pomóc”. Organizacja ta zajmuje się rehabilitacją społeczno-zawodową osób po kryzysach psychicznych. Grupa ma w swoim dorobku cztery doskonale przyjęte przez krytykę i publiczność spektakle.

Opiekę artystyczną nad zespołem sprawuje Janusz Stolarski, reżyser i aktor z bogatym doświadczeniem nabytym podczas pracy zarówno w tradycyjnych, jak i alternatywnych teatrach. Przygotowując premiery Teatru pod Fontanną, reżyser zaprasza do współpracy muzyków i scenografów, a niekiedy także młode osoby uczące się aktorskiego rzemiosła.

Spektakle Teatru pod Fontanną:

„Nisza”
reż. J. Stolarski
Premiera: 11.05.2016 r.

Fotografia jest portretem śpiewającej aktorki. Zbliżenie twarzy kobiety ukazuje jej makijaż z ustami umalowanymi czerwoną szminką i zarysowaną mocno oprawą oczu. Wzrok, który skierowała przed siebie, wskazuje kierunek wyśpiewywanego przekazu. Kobieta ubrana jest w czarną suknię, której jedynie górna część, zakończona zamkiem błyskawicznym, jest widoczna na zdjęciu. Z ramion aktorki zwisają pióra w kolorze szafirowym. Najbardziej odrealniającym rzeczywistość przedstawionej sceny elementem jest pluszowa zabawka, którą kobieta trzyma wysoko w prawej dłoni. Lewą ręką również wykonuje zdecydowany gest, dopełniając dynamiczny obraz całości, który tworzą także: czerwony klips, dwie bransoletki i umieszczony po prawej stronie twarzy mikroport.

„Wesele”
reż. J. Stolarski
Premiera: 25.05.2017 r.

Wykonane w szafirowo-różowej tonacji zdjęcie jest tajemnicze. Przedstawia wykonany z pergaminu parawan, osadzony na czarnym, metalowym stelażu. Na dwóch centralnie usytuowanych płaszczyznach widać naszkicowane węglem postaci tańczących ludzi. Umieszczone za parawanem światło rzuca cienie znajdujących się za nim osób. O ich obecności świadczą też, widoczne u dołu, stopy trojga aktorów ubrane w buty – jedyny konkretny, realny akcent na fotografii.

„Fioletowa krowa”
reż. J. Stolarski
Premiera: 10.10.2018 r.

Na zdjęciu został uchwycony moment bardzo dynamicznego występu starszej kobiety. Jej siwe włosy układają się nad jasną przepaską, a oczy ukryte są za ciemnymi okularami. Widzimy ją w dość znacznym zbliżeniu, od pasa w górę, ubraną we wzorzystą, elegancką marynarkę z krótkimi rękawami. Swoją prawą rękę, ozdobioną perłową bransoletą, uniosła wysoko w górę na wysokość głowy. Obydwie otwarte dłonie ułożone są w geście próbującym objąć przestrzeń. Z układu ust domyślamy się, że kobieta mówi coś ważnego do zauważalnego z lewej strony twarzy mikroportu. Kompozycję fotografii uzupełnia zamazana postać mężczyzny stojącego w tle, po lewej stronie.

„Grimm”
reż. J. Stolarski
Premiera: 9.10.2019 r.

Zdjęcie w szerokiej pespektywie przedstawia całą przestrzeń, na której odgrywany jest spektakl. Siedem pasów tkaniny budującej scenografię podświetlonych jest na niebiesko. Opadając pionowo z sufitu, przechodzą płynnie w poziom i biegną dalej w kierunku widowni. Ich pionowy odcinek stanowi tło, na którym wyświetlone są białe, okrągłe plamy imitujące rozgwieżdżone niebo. W centrum fotografii znajduje się biały stół, ustawiony prostopadle. Po jego obu stronach siedzi symetrycznie dziesięcioro aktorów. Ich uwaga skierowana jest na główną postać fotografii – stojącą na stole i widzianą z boku kobietę o krótkich, rudych włosach. Pochylona do przodu prawą rękę ma uniesioną na wysokości głowy. Lewą podaje mężczyźnie ubranemu w ciemny garnitur, który stoi po lewej stronie stołu. Kompozycję zdjęcia uzupełnia ciemna sylwetka osoby siedzącej w prawym dolnym rogu, przypatrującej się całemu wydarzeniu.

Grupa teatralna Nowi w Nowym im. Wojciecha Deneki

to zespół o długiej historii. Tworzą go uczestnicy pracowni teatralnej działającej w Warsztacie Terapii Zajęciowej „Przylesie” prowadzonym przez Stowarzyszenie Na Tak. Gdy powoływaliśmy do życia projekt „Teatr powszechny”, byli już rozpoznawalną grupą mającą w swoim dorobku m.in. prezentację głośnego spektaklu „Dom Wariatów” – efekt współpracy terapeutki Hanny Rynowieckiej z Wojciechem Deneką, nieżyjącym aktorem Teatru Nowego w Poznaniu.
Od 2016 r. za artystyczną formę spektakli Nowych w Nowym odpowiada Ewa Szumska, aktorka Teatru Polskiego w Poznaniu, artystka o bogatym dorobku. W 2019 roku do zespołu dołączył jeden z czołowych polskich tancerzy i choreografów – Janusz Orlik, który dziś jest jego opiekunem.

Spektakle grupy Nowi w Nowym:

„Na wysypisku”
reż. H. Rynowiecka
Premiera: 24.10.2016 r.

Fotografia przedstawia parę aktorów. Ubrana w białą koronkową suknię i kremowy kapelusz kobieta siedzi na podłodze, co kłóci się z jej wizerunkiem damy. Widzianą z profilu twarz skierowała ku nachylonemu nad nią niskiemu mężczyźnie. Podaje mu z gracją swoją lewą rękę. Młody człowiek ma jasne, lekko potargane włosy. Ubrany w białą koszulę z krótkimi rękawami i jasne spodnie uśmiecha się do kobiety. Przypięte do pleców skrzydła pozwalają domyślać się, że w spektaklu odgrywa rolę anioła. Po prawej stronie zdjęcia, u dołu, widać drewnianą skrzynkę ogrodniczą. Z kolei po drugiej stronie stoi oparty o kolejną skrzynkę szpadel. Ogrodową scenografię dopełnia krzew róży pnącej się za aktorami.

„Środek jest tam, gdzie jestem ja”
reż. E. Szumska
Premiera: 6.11.2017 r.

Fotografia wyróżnia się spośród innych romantyczną atmosferą, którą budują fruwające skrawki białego papieru, imitujące padający śnieg. Pośród nich stoi całująca się para. Kobieta ubrana jest w popielaty, wełniany sweter z angory i ciemną spódnicę sięgającą kolan. Mężczyzna, wyższy od niej o głowę, ma czerwoną koszulę i ciemne spodnie. Lewą ręką obejmuje w pasie partnerkę, która w swojej prawej dłoni trzyma kieliszek. Zakochanej parze towarzyszy czterech aktorów. Stojąc po obu jej stronach, wysypują z foliowych toreb kolejne kawałki białego papieru. Jego duża ilość leży już na podłodze, tworząc biały dywan.

„Mity przyleskie”
reż. E. Szumska
Premiera: 26.11.2018 r.

Zdjęcie przedstawia czworo aktorów biorących udział w spektaklu. Widzimy ich pełne, stojące na niebieskim podłożu sylwetki. Wszyscy ubrani są w granatowe spodnie. Różnią się natomiast kolorem górnej części ubioru, przy czym największą uwagę przyciągają ich nakrycia głowy. Wykonane z barwnych rajstop ciasno przylegają do włosów. Ich przedłużenia niczym dwa warkocze opadają w dół, dając niezwykły, baśniowy efekt. Tańczący na fotografii aktorzy wprawili je w ruch. Troje widocznych na pierwszym planie artystów nadaje dynamikę obrazowi. Czwarta postać, choć najbardziej statyczna i schowana nieco z tyłu, dominuje na zdjęciu za sprawą żółtego koloru kostiumu.

„Atomos”
reż. E. Szumska
Premiera: 11.12.2019 r.

Ukazująca szeroki plan fotografia ma magiczny charakter. Dominuje na niej duża, centralnie umieszczona, świecąca kula. Zawieszona w tle obrazu przypomina świecące na biało słońce. W jej blasku porusza się kilka postaci, których nieostre sylwetki są ledwo widoczne. Dobrze dostrzegalne są jedynie wyrzucone wysoko w górę ręce i głowy aktorów, wchodzące w blask świecącej kuli. Kompozycję zdjęcia dopełnia płaszczyzna ciemnożółtej podłogi, wypełniająca jego dolną część.

Grupa teatralna Jest Jak Jest

stworzona została w 2019 roku. Członkami zespołu są mieszkańcy dwóch domów prowadzonych przez Fundację L’Arche Polska, dwoje uczestników Warsztatu Terapii Zajęciowej „Krzemień” oraz podopieczni Stowarzyszenia na rzecz Osób Niepełnosprawnych „Iskra” i Dziennego Ośrodka Adaptacyjnego. Kilkoro aktorów radzi sobie z barierami dnia codziennego dzięki wsparciu najbliższych. Dla większości z nich praca w ramach projektu jest pierwszym spotkaniem z teatrem.
Opiekunką grupy jest pedagożka, aktorka i reżyserka Grażyna Wydrowska. Współzałożycielka legendarnego Teatru Wierzbak od lat prowadzi warsztaty teatralne o charakterze społecznym, doskonale rozumiejąc kolejne etapy procesu twórczego, jakie stoją przed aktorami grupy Jest Jak Jest.

Spektakle grupy Jest Jak Jest:

„Jestem”
reż. G. Wydrowska
Premiera: 27.11.2019 r.

Zdjęcie przedstawia w zbliżeniu parę aktorów. Dziewczyna po lewej ma długie blond włosy z grzywką. Mężczyzna jest łysy i w okularach. Na przegubie jego lewej ręki widać srebrny zegarek. Oboje ubrani są w takie same czarne t-shirty i wpatrują się w trzymany przez mężczyznę przedmiot. Dziewczyna wydaje się być nim zafascynowana. Jest to magiczna szklana kula osadzona na białej porcelanowej podstawce. W jej środku, wokół kolorowej tęczy, mienią się jasne płatki imitujące śnieg.

Pozostałe premiery „Teatru powszechnego”:

„Między jawą a snem”
Teatr „Wiem, kiedy nie mogę”
reż. M. Walas i K. Klebba
Premiera: 18.10.2016 r.

Fotografia przedstawia dwie artystki grające na skrzypcach oraz chłopca. Wszyscy siedzą na krzesłach, na tle pokrytej boazerią ściany. Kobieta po lewej stronie ma długie, bujne, kasztanowo-czerwone włosy. Ubrana jest w czarną bluzkę i ciemne spodnie w jasnopopielate wzory. Trzymanym w prawej dłoni smyczkiem gra na skrzypcach. Na podłodze przed artystką leży wiolonczela. Druga kobieta ma długie blond włosy. Ubrana jest w pomarańczową koszulę i niebieskie spodnie w kolorowe wzory. Trzymany pod brodą instrument strunowy podpiera lewą dłonią. Smyczek, który trzyma w prawej ręce, uniesiony jest w górę, w każdej chwili gotowy do użycia. Pomiędzy skrzypaczkami przysiadł mały chłopiec. Ma krótkie blond włosy i okulary. Ubrany jest w jasnobłękitną koszulę z krótkimi rękawami i ciemne spodnie.

„Terrarium”
Teatr Usta Usta Republika
reż. W. Wiński
Premiera: 25.11.2016 r.

Fotografia ukazuje przestrzeń odrealnioną przez działanie laserowych świateł. Wiszący pod sufitem ozdobny żyrandol i boazeria na tylnej ścianie pozwalają jednak domyślić się, że pokój, w którym odbywa się scena, jest zabytkowy. Na fotografii dominują zielone i jaskrawopomarańczowe, ułożone w wiązki promienie, skierowane w różne strony. Pomiędzy tymi fosforyzującymi liniami, na czarnej metalowej beczce, stoi zamazana postać. Pochylona mocno do przodu ubrana jest w bluzę i spodnie upstrzone barwnymi, fosforyzującymi plamami. Na ciemnej podłodze, po prawej stronie przykuwa uwagę jeszcze jeden, trudny do zdefiniowania obiekt. Jest pomarańczowo-czerwony i wygląda jak duża, rozedrgana szmaciana lalka.

„Cyrkostrada”
Grupa teatralna Movements Factory
opieka artystyczna I. Pasińska
Premiera: 10.12.2016 r.

Na grupowym zdjęciu widzimy aktorki i aktorów. Wszyscy tańczą. Ubrani są w kolorowe stroje, utrzymane w konwencji arlekinady, zostali uchwyceni w bardzo dynamicznych pozach. Ich ciała wyginają się w różne strony, a uniesione wysoko ręce dodają zdjęciu ekspresji. Na dwie znajdujące się najbliżej kobiety pada czerwone światło zamazujące nieco kontury. Pozostałe dziesięć postaci widzimy natomiast wyraźnie, w jasnym, białym świetle. Na fotografii dominuje biel, na tle której wyraźnie odznaczają się czerwone i czarne akcenty cyrkowych strojów artystów.

„Sztama”
Grupa Teatralna Wikingowie
reż. D. Abbe
Premiera: 30.09.2017 r.

Zdjęcie przedstawia parę aktorów siedzących na prostej, czarnej ławce. Młoda kobieta po lewej jest ubrana w zapinany z przodu, długi, ciemny wełniany sweter i spodnie. Ma długie, jasne, opadające na ramiona włosy i usta pomalowane czerwoną szminką. Odchylona lekko do tyłu oparła się obiema rękoma o skraj ławki. Zmrużyła oczy, wsłuchując się w to, co mówi mężczyzna. Jest to starszy człowiek z łysiną zakończoną rzadkimi siwiejącymi włosami i okularami w drucianej oprawie. Ubrany jest w zapinany na zamek błyskawiczny, ciemny wełniany sweter i ciemne spodnie z kieszeniami na przedzie nogawek. Jego szyja owinięta jest dużym żółtym szalem, który stanowi jedyny kolorowy akcent na fotografii. Wypowiadane słowa wzmacnia gestem szeroko rozłożonych i nisko trzymanych rąk. O prawe udo oparł laskę w zielonkawym kolorze. Postaci przedstawione są na czarnym tle. Jedynie u dołu obrazu widać jasny pas parkietu, na który naklejone zostały białe i zielone linie.

SPEKTAKLE GOŚCINNE

Większość spektakli gościnnych zapraszanych do „Teatru powszechnego” to europejskie produkcje niepokazywane wcześniej w naszym kraju. Polscy odbiorcy mogą nie tylko obejrzeć niezwykłe zjawiska artystyczne, ale także poznać dobre praktyki obecne w państwach, w których osoby nienormatywne funkcjonują w społeczeństwie i sztuce na równych prawach. Zagraniczne przedstawienia sytuują w ten sposób zamkowy projekt w światowym kontekście. Choć teatr inkluzywny (dostępny i otwarty dla każdego) w Polsce nadal jest niszą, pojawia się coraz więcej wartościowych inicjatyw, które także z wielką radością prezentujemy.
W ramach „Teatru powszechnego” występują zarówno niezależni twórcy, jak i znane teatry instytucjonalne podejmujące jednorazową współpracę z określoną, zagrożoną społecznym wykluczeniem grupą. Przede wszystkim jednak prezentujemy dorobek uznanych, zawodowych kolektywów, w których artyści z niepełnosprawnościami mogą rozwijać swoją artystyczną osobowość jako etatowi pracownicy.

Spektakle gościnne 2016–2020:
– „Endspiel”, reż. Jacob Höhne, Theater RambaZamba (Niemcy);
– „Seesaw”, chor. Linda Weißig, Theater Thikwa (Niemcy);
– „Upadki. Odcinek 2”, reż. Justyna Sobczyk, Teatr 21 (Polska);
– „Klauni, czyli o rodzinie. Odcinek 3”, reż. Justyna Sobczyk, Teatr 21 (Polska);
– „Indianie”, reż. Justyna Sobczyk, Nowy Teatr i Teatr 21 (Polska);
– „Falling in Love with Frida”, reż. Caroline Bowditch, wyk.: Caroline Bowditch, Welly O’Brien, Marta Masiero (Wielka Brytania);
– „Spójrz na mnie”, reż. Adam Ziajski, Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego (Polska);
– „C.O.R.P.uS.”, reż. Sarah Nouveau, Compagnie De l’Oiseau-Mouche (Francja);
– „touch_me”, chor. Neele Buchholz, Corinna Mindt, Oskar Spatz, tanzbar_bremen (Niemcy);
– „Wklęsły”, reż. Ewa Obrębowska-Piasecka, wyk.: Grażyna Wydrowska, Patryk Krause, Janusz Stolarski (Polska);
– „Całe życie w dresach” Justyny Tomczak-Boczko, reż. Przemek Prasnowski, Teatr Ba-Ku (Polska);
– „Heroes. Mythos Basquiat, just for one day”, chor. Sara Lu, Rubén Nsue, Theater RambaZamba (Niemcy);
– „Rewolucja, której nie było”, reż. Justyna Sobczyk, Teatr 21 i Biennale Warszawa (Polska);
– „Diane for a day”, Theater Thikwa & hannsjana (Niemcy);
– „Luegen”, reż. Verena Regensburger, Münchner Kammerspiele (Niemcy).

Niski kadr, wykonany tuż nad ziemią, przedstawia mężczyznę czołgającego się w stronę obiektywu po czarnej podłodze, którą pokrywa warstwa białego proszku. Aktor ubrany jest na czarno, oczy ma ukryte za ciemnymi okularami. Trudno odgadnąć, czy jego twarz wyraża nostalgię, tęsknotę czy raczej rezygnację. A może to po prostu ironia? Dalszy plan zdjęcia jest nieostry. W głębi sceny stoi mężczyzna z nagim torsem w białych, dresowych spodniach. Na głowie ma błyszczącą, różową maskę. Jego postać odbija się w znajdującej się obok lustrzanej ścianie.

Zbliżenie na dwoje tancerzy uchwyconych w ruchu. Ona – szatynka z długimi, zaplecionymi w warkocz włosami, o delikatnych rysach twarzy. Ma na sobie czerwoną bluzkę i legginsy w tym samym kolorze. Stawia długi krok, unosząc prawą dłoń. On – szczupły, krótkowłosy mężczyzna, ubrany w niebieski, połyskliwy kostium przypominający piżamę. Siedzi na wózku. W tanecznej pozie odchylony jest do tyłu, opierając się o swą partnerkę. Za aktorami majaczy nieostra biała kotara.

Na pierwszym planie znajduje się stylowe, białe metalowe łóżko z wysokimi zagłówkami. Na czarnym materacu leży odwrócona tyłem kobieta. Ubrana jest w czerwone krótkie spodenki i bluzkę w tym samym kolorze. Ma bose stopy i podkurczone nogi. Dalszy plan jest nieostry. W głębi ciemnej sceny wiszą cztery pasy białej tkaniny. Za każdą z nich majaczy postać ludzka. Aktorzy ukryci za kotarami są właściwie niewidoczni dla widza. Najważniejszym elementem na fotografii są ich ręce – wyłaniają się zza tkaniny, obejmują ją.

Zdjęcie ukazuje grupę kilkunastu aktorek i aktorów leżących na dużym dmuchanym materacu ustawionym pośrodku pustej, białej podłogi. Każde z nich przybrało inną pozycję, razem tworzą kłębowisko ciał. Nieco z boku, po lewej stronie stoi samotna postać przypatrująca się leżącym. To prawdopodobnie mężczyzna w złotej, połyskliwej sukni i blond peruce. Na tyłach sceny rozpięto białą tkaninę, na której wyświetlana jest projekcja. Uchwycony na fotografii kadr filmowy przedstawia portret młodego mężczyzny z zespołem Downa. Jego twarz okalają pukle platynowych włosów. Wokół ekranu, od sufitu do podłogi zwieszają się niczym kotara delikatne, złote paski.

Fotografia wykonana została z perspektywy osoby siedzącej na widowni. Prezentuje szeroki plan sceny. Na złotej podłodze siedzi grupa około dwudziestu aktorek i aktorów ubranych w mundury harcerskie. Wszyscy są pochyleni i w skupieniu robią coś z czarnymi tkaninami przypominającymi puchowe kurtki leżącymi przed nimi. W głębi sceny rozstawione są elementy scenografii – dwa małe namioty moro i stojące pomiędzy nimi tipi z białej tkaniny. Tył sceny tworzy zielona ściana, w której wycięte są kształty: Indianina, słońca oraz kilku zwierząt. Prze te otwory widzimy oświetloną na niebiesko przestrzeń za ścianą. Dolną część zdjęcia wypełniają wyłaniające się z ciemności głowy obecnych podczas spektaklu widzów. W pierwszych rzędach siedzą dzieci.

Zdjęcie przedstawia aktora pochylającego się nad dziećmi siedzącymi na podłodze w pierwszych rzędach widowni. Mężczyzna ma na głowie biały beret. W wyciągniętej ręce trzyma mikrofon. Cały okryty jest pasiastą, barwną tkaniną, która jaskrawo odcina się od zalanego seledynowym światłem otoczenia. Siedzące wokół dzieci patrzą na aktora z wielkim zainteresowaniem.

Kadr bliski ukazuje kobietę leżącą na wznak na żółtej płaszczyźnie, prawdopodobnie jest to blat stołu. Aktorka jest osobą niskorosłą. Ma na sobie intensywnie różowy żakiet i jasnoniebieską, sięgającą bosych stóp spódnicę z białą falbaną u dołu. Kasztanowe, krótkie włosy ozdabia czerwony kwiat. W wyciągniętej ku górze prawej ręce artystka trzyma owalne lusterko. Odbija się w nim jej twarz widziana en face. Miękkie rysy, błękitne oczy, pełne, rozchylone usta. Twarz w odbiciu zdaje się spoglądać w oko obiektywu. W tle majaczą niewyraźne kształty scenografii.

Trzy kobiety otulone miękkim, czerwonym światłem siedzą obok siebie przy prostokątnym stole. Wszystkie ubrane są w proste, jasne sukienki na ramiączkach. Siedząca pośrodku na wózku artystka jest znacznie niższa od koleżanek. Każda z aktorek trzyma oburącz półokrągły plaster arbuza. W tle znajdują się pasy jasnego materiału, które pod wpływem światła przybrały głęboki, morski kolor.

Scena uchwycona na fotografii zalana jest intensywnie niebieskim światłem. Biała podłoga, biała ściana, białe elementy scenografii, ubrani na biało aktorzy – wszystko jest niebieskie. Kadr przedstawia czworo aktorów w sterylnej, niemal pustej przestrzeni. Na podłodze, w przypadkowym ustawieniu znajduje się pięć półokrągłych siedzisk oraz cztery duże piłki. Każdy z artystów robi coś innego. Nie wchodzą ze sobą w interakcję. Postać po prawej stronie stoi tuż pod tylną ścianą tyłem, na baczność. Kolejna osoba, z wyciągniętymi nogami i uniesionymi rękami, siedzi na niskim fotelu o kolistym przekroju. Leżący obok mężczyzna balansuje na piłce. Kobieta z lewej wyciągniętymi rękoma dotyka tylnej ściany. Obok niej odciskają się dwie dłonie, co pozwala sądzić, że ściana nie jest twarda – tworzy ją napięty materiał.

Bliski kadr ukazuje troje aktorów skupionych wokół czarnego blatu stołu. Na wprost siedzi kobieta w oliwkowej koszuli i szarej marynarce. Ma ciemne, upięte z tyłu włosy, a na nosie okulary. W dłoniach trzyma kartkę papieru. Przed nią leżą też inne dokumenty. Jej postawa i wygląd przywodzą na myśl surową nauczycielkę lub urzędniczkę. Po obu stronach artystki znajdują się nachyleni nad blatem stołu mężczyźni. Ten po prawej, w szarej bluzce, chwyta ustami kartkę papieru trzymaną przez kobietę. Aktor z lewej natomiast, ubrany w czerwoną koszulę przypatruje się temu z uwagą, opierając dłonie i brodę na leżącej na blacie książce.

Pięcioro aktorów i aktorek znajduje się na pustej, czarnej scenie. Mają wygodne, niewyróżniające się niczym szczególnym stroje oraz bose stopy. Na pierwszym planie jeden z tancerzy ekspresyjnie prezentuje pozę taneczną: długi wykrok do przodu, głowa uniesiona, ręce rozrzucone na boki. Pozostałe cztery postacie – dwie kobiety i dwóch mężczyzn – znajdują się na drugim, nieostrym planie. Siedzą wyprostowani na niewidocznych dla obserwatora krzesłach. Za nimi jest już tylko nieprzenikniona czerń.

Scenę tę wypełnia niemal w całości czerń – nie wiadomo, gdzie kończy się podłoga, a gdzie zaczyna ściana bądź sufit. W tej idealnie gładkiej przestrzeni znajduje się dwoje, punktowo oświetlonych aktorów. Bliżej obiektywu aparatu siedzi mężczyzna skulony na małym, włochatym, różowym dywaniku. Nieco dalej, po lewej stronie stoi kobieta. Ubrana jest w czarne, krótkie spodenki i koszulkę na ramiączkach w tym samym kolorze. Na nogach ma wysokie, różowe buty wykonane z pluszowej tkaniny. Uniesionymi rękoma dotyka głowy. Po prawej stronie fotografii widoczny jest fragment brązowej, drewnianej ściany, na którą pada cień aktorki.

Dwie kobiety siedzą na skraju małego, różowego, pluszowego dywanika. Oświetlone są przyjemnym, jasnym, punkowym światłem z góry. Obie ubrane są tak samo: w czarne, krótkie spodenki i koszulki na ramiączkach w tym samym kolorze. Obie przybrały też tę samą pozę: siedzą jakby po turecku z wyciągniętą w bok prawą nogą. Ich głowy zwrócone są w prawo. Wokół panuje nieprzenikniona ciemność.

Plan ogólny przedstawia kwadratową przestrzeń zaaranżowanej na podłodze sceny oraz siedzącą wokół na krzesłach i poduchach widownię. Pośrodku sceny leży duży trójkąt wycięty z czerwonej wykładziny. Na jego bokach siedzą trzy osoby. Kobieta po prawej – na podłodze, mężczyzna po lewej – na niskim fotelu, a trzeci z aktorów przycupnął tyłem do obiektywu na małej drabince. Artyści ubrani są na czerwono, na głowach mają małe spiczaste czapeczki w tym samym kolorze. Nad ich głowami wisi trójkątna konstrukcja opleciona sznurem wielobarwnych lampek.

Portret kobiety w sportowym, czarno-czerwonym stroju z bokserskimi rękawicami na rękach. Aktorka zdaje się szykować do oddania ciosu. Jest pełna energii i determinacji, może nawet wściekłości. W tle, z mroków sceny wyłaniają się niewyraźne kontury przyrządów do ćwiczeń – ławeczki, sztangi, hantli.

Portret dwójki aktorów na czarnym tle . Na pierwszym planie stoi kobieta. Ubrana jest w białą, długą suknię z czarnymi przeszyciami, która kojarzyć się może z tradycyjnymi strojami z Dalekiego Wschodu. Przepełniona spokojem twarz aktorki pokryta jest białym pudrem. Jej ciemne włosy zaczesane są do tyłu. Artystka unosi ręce, wydaje się tańczyć. Nieco dalej, po lewej stronie widoczna jest nieostra postać ciemnoskórego mężczyzny. Aktor kuca, wspierając się o nakryte białą tkaniną siedzisko drewnianego krzesła. Ma na sobie czerwony garnitur, jego głowę zdobi biała, papierowa korona. Z nostalgią wpatruje się w kobietę.

Bliski kadr ukazuje pięcioro aktorów na czarnej, spowitej dymem scenie. Cztery młode, piękne kobiety w zwiewnych, powłóczystych i częściowo prześwitujących strojach stoją obok siebie. Z zainteresowaniem patrzą na mężczyznę siedzącego przed nimi na podłodze. Uwodzicielsko wyciągają ku niemu ręce, jedna przesuwa palcami po jego twarzy. Ciemnoskóry mężczyzna ubrany jest w czerwony garnitur. Rozpięta marynarka odsłania jego nagi, mokry od potu tors. Aktor odchyla do tyłu głowę z lubością, poddając się urokowi otaczających go kobiet.

Na tyłach czarnej sceny stoi dziewięć osób, wyglądają na uczestników protestu. W uniesionych ponad głowami rękach trzymają wielkie, białe transparenty z czarnymi napisami. Część z nich jest nieczytelna. Dobrze widoczne są dwa, które głoszą: „Osoby niepełnosprawne proszą o datek na życie w kwocie 500 zł miesięcznie” oraz „Polish people with disabilities have the right to live in dignity”. Przed grupą protestujących przebiega tyłem wyraźnie zdenerwowany mężczyzna. Ciągnie po podłodze młodą kobietę, trzymając ją za stopy. Po prawej stronie zdjęcia widoczna jest także perkusja oraz grający na niej muzyk. Tył sceny wysłania czarna drapowana kurtyna.

Fotografia przedstawia jedną ze scen spektaklu. Na czarnej podłodze ustawione są trzy niskie, białe podesty o kolistych kształtach, przyozdobione błyszczącą, srebrną falbaną. Podest na pierwszym planie widoczny jest w całości. Stoi na nim drobny mężczyzna w jasnobrązowych spodniach i czerwono-czarnej, skórzanej krótkiej kurtce. Ma zaczesane do tyłu włosy, wąsy, lekko odstające uszy, zamknięte oczy i dłonie złożone jak do modlitwy. W głębi, po lewej stronie znajduje się kolejny podest. Siedzi na nim trzech mężczyzn o kobiecych rysach twarzy. Po prawej, także w głębi, uchwycony został fragment trzeciego podestu. Stoi na nim kilka kartonów, statyw do mikrofonu i gitara. Horyzont stanowi czarna kotara, a po bokach zwieszają się drapowane srebrne zasłony. Pomiędzy nimi stoją zwrócone ku sobie dwie postacie z wielkimi łbami jeleni przyozdobionymi imponującym porożem.

Centralną część fotografii zajmuje wysoka, wąska konstrukcja przypominająca starą budkę telefoniczną. Jej tylna i boczne ściany wykonane są z półprzezroczystej folii. We wnętrzu, na przykrytym folią krześle siedzi oświetlona intensywnym światłem szczupła, wysoka kobieta ubrana w jasnoszarą koszulkę i spodnie w tym samym kolorze. Na głowie, którą okala burza kasztanowych loków, ma założone słuchawki. Gestykuluje i intensywnie wpatruje się w siedzącą przed nią drugą aktorkę. Druga z kobiet siedzi zwrócona tyłem do obiektywu. Ubrana jest w taki sam kostium; długie rudawe włosy związane ma w kitę. W wyciągniętej przed sobą ręce trzyma książkę. Pomiędzy artystkami ustawiona jest na statywie kamera skierowana na twarz aktorki z książką. W tyle sceny, po obu stronach konstrukcji-budki wyświetla się obraz z kamery – twarz uśmiechniętej kobiety o żywym spojrzeniu.

EDUKACJA

Obok produkcji i prezentacji spektakli niezwykle ważne w „Teatrze powszechnym” są spotkania z praktykami i teoretykami teatru społecznego. Dzięki warsztatom, wykładom i dyskusjom widzowie mają szansę bezpośredniego kontaktu z wybitnymi aktorami, tancerzami, twórcami, edukatorami teatralnymi i naukowcami. Mogą poznać światowe dobre praktyki, dowiedzieć się wiele na temat warsztatu scenicznego goszczących w CK ZAMEK artystów oraz zapoznać się z naukową wykładnią sztuki inkluzywnej.
Dodatkowo każdemu gościnnemu przedstawieniu towarzyszy spotkanie z twórcami i aktorami. Pod postacią tych, odbywanych w niezobowiązującej atmosferze, rozmów kryją się kolejne, silnie oddziałujące na odbiorców i niezwykle ważne dla idei „Teatru powszechnego” działania edukacyjne.

Działania edukacyjne 2016–2020:
– „Teatr społeczny” – wykład Justyny Sobczyk;
– „CiałoPerformans” – trzydniowe warsztaty choreograficzne z Justyną Wielgus;
– „Wprowadzenie w teatralne gry z niepełnosprawnością” – spotkanie z Justyną Wielgus;
– „Pochwała błędu” – wykład Jany Pilátovej;
– „Niepełnosprawność i społeczeństwo. Performatywna siła protestu” – spotkanie z współautorką książki Eweliną Godlewską-Byliniak;
– „Taniec – budowanie wspólnoty” – trzydniowe warsztaty choreograficzne z Januszem Orlikiem;
– „Głusi na scenę” – trzydniowe warsztaty teatralne z Wojtkiem Ziemilskim;
– spotkania z artystami po spektaklach gościnnych.

Zdjęcie wykonał fotograf stojący z boku, na linii styku sceny z widownią. Po prawej stronie pnie się w górę amfiteatralna widownia, szczelnie wypełniona siedzącymi na krzesłach widzami. Po lewej natomiast widnieje fragment sceny z porozrzucanymi rekwizytami, głównie sprzętem sportowym. Stoją tam też, w rozległej plamie jasnego światła, dwa krzesła, na których siedzą kobieta i mężczyzna. Postacie są niewielkie i trudno dostrzec szczegóły ich wyglądu.

Fotografia wykonana została z głębi sceny, w kierunku widowni. Na pierwszym planie, w plamie jasnego światła po lewej stronie, siedzą artystki zwrócone plecami do obiektywu. Dwie z nich przycupnęły na dużych, masywnych żółtych krzesłach. Trzecia, najniższa, siedzi na wózku. U ich stóp na podłodze siedzi ze skrzyżowanymi nogami pochylony mężczyzna. Twarze aktorek zwrócone są w stronę siedzącej przodem do obiektywu publiczności. Sylwetki widzów są nieostre i wtapiają się w panujący w sali półmrok.

Na pustej scenie przykrytej czarną podłogą baletową siedzi osiem osób – pięć kobiet i trzech mężczyzn. Druga od lewej, aktorka, mówi do mikrofonu. Pozostali patrzą na nią, słuchając w skupieniu. Pierwszy plan zdjęcia wypełniają krzesła amfiteatralnej widowni oraz sylwetki uczestników spotkania siedzących na niektórych z nich.

Zdjęcie wykonał fotograf stojący z boku, na linii styku sceny z widownią. Po prawej stronie znajdują się pierwsze rzędy amfiteatralnej widowni. Krzesła w większości zajęte są przez uczestników spotkania. Po lewej stronie fotografii znajduje się odcinająca się czernią od podłogi baletowej przestrzeń sceny, obficie posypana białym proszkiem. Na ustawionych w rzędzie krzesłach siedzi siedem osób oświetlonych intensywnym białym światłem. Większość z nich patrzy na mężczyznę zajmującego miejsce mniej więcej pośrodku. Na spowitej mrokiem dalszej części sceny ustawione są m.in. dwie białe, niesymetryczne ścianki.

Widok na scenę z boku jednego z pierwszych rzędów amfiteatralnej widowni. Pole gry wyznacza prostokąt białej materii ułożonej na drewnianej podłodze Sali Wielkiej. Na ustawionych w półokręgu krzesłach siedzi kilkanaście osób. Znajdują się na tyle daleko od obiektywu, że trudno dostrzec szczegóły ich ubioru czy mimiki. Za ich plecami rozstawiona została scenografia spektaklu „Upadki” składająca się m.in. z białych, prostokątnych ścianek i kotary zwieszającej się kaskadą złotych nitek. Na pierwszym planie fotografii znajdują się pierwsze rzędy krzeseł, na których siedzą liczni uczestnicy spotkania.

Czarna, pusta scena. Kilkanaście postaci siedzi na ustawionych w rzędzie krzesłach, jeden mężczyzna siedzi na wózku. Większość artystów ubrana jest w niebieskie lub czerwone kostiumy. Wszyscy z czegoś się śmieją, a dwie osoby biją nawet brawo. Po dokładnym przyjrzeniu się fotografii można zauważyć, że źródłem tego rozbawienia jest prawdopodobnie wypowiedź mężczyzny siedzącego po prawej stronie, daleko od obiektywu. Trzyma on mikrofon blisko twarzy i promiennie się uśmiecha. W spowitej ciemnością głębi sceny, za aktorami, zawieszona jest biała kotara z delikatnej tkaniny.

Pięć osób siedzi przy dużym kwadratowym stole w jasnej sali o lekko skośnych ścianach. Kobieta i dwóch mężczyzn usytuowani są plecami do obiektywu. Pozostała dwójka – prowadzący i tłumaczka PJM – siedzą przodem. Po ich minach można się domyślić, że prowadzą wciągającą, intrygującą, a może też zabawną rozmowę.

POBIERZ PDF

Niekatalog Teatru powszechnego